Starachowice - miasto w województwie świętokrzyskim, w powiecie starachowickim. Położone na pograniczu Gór Świętokrzyskich i Przedgórza Iłżeckiego. Leży w dolinie rzeki Kamiennej i jest otoczone rozległymi lasami - pozostałością Puszczy Świętokrzyskiej.
W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do województwa kieleckiego.

Historia

W miejscu obecnych Starachowic istniała kuźnica, dzierżawiona w XVI wieku przez Starzechowskich, stąd prawdopodobnie nazwa miejscowości; do 1817 roku miasto stanowiło własność zakonu cystersów z Wąchocka, którzy w 1789 r. zbudowali tu wielki piec. W 1815 r. hutę przejął rząd Królestwa Polskiego. W XIX w. Starachowice stały się największym ośrodkiem przemysłu metalowego w Królstwie Polskim, częścią tzw. Staropolskiego Zagłębia Przemysłowego, wg planu Stanisława Staszica - rozbudowy przemysłu żelaznego wzdłuż rzeki Kamiennej z głównym ośrodkiem w Starachowicach (1817 r.) realizowanego pod kierunkiem Ksawerego Druckiego-Lubeckiego. Miasto powstało w 1939 r. z połączenia miasta Wierzbnik, osady fabrycznej Starachowice i wsi Starachowice położonej w południowej części obecnego miasta. Początkowo nosiło nazwę Starachowice-Wierzbnik, a od 1952 Starachowice. Od 1916 Wierzbnik był siedzibą władz powiatu iłżeckiego, w 1952 Starachowice stały się miastem wydzielonym na prawach powiatu.

Przed II wojną światową silny ośrodek przemysłu zbrojeniowego - Centralny Okręg Przemysłowy, produkcja licencjonowanych dział "Bofors"; działały kopalnie rud żelaza, huta, (stąd herb miasta skrzyżowane narzędzia hutnicze i górnicze). Po wojnie mieściły się tam między innymi: Fabryka Samochodów Ciężarowych "Star", Starachowickie Zakłady Przemysłu Drzewnego i jedyny w Polsce Zakład Topienia Bazaltu. Do lat 70. XX wieku miasto było ważnym ośrodkiem przemysłu motoryzacyjnego PRL. Jednak wraz z upadkiem centralnego zarządzania gospodarką upadła przemysłowa monokultura, ludność uległa pauperyzacji, a miasto stopniowej degradacji. Dawna fabryka samochodów przechodziła z rąk do rąk, w końcu wykupił ją koncern MAN. W ostatnich latach powstał w Starachowicach duży zakład poligraficzny, zatrudniający łącznie około 800 pracowników.

Miasto w ostatnich latach zanotowało znaczny spadek bezrobocia spowodowany po części emigracji zarobkowej mieszkańców oraz umiejscowieniem Specjalnej Strefy Ekonomicznej. Starachowice zabiegały o pozyskanie nowej inwestycji koncernu MAN AG lecz ostatecznie fabrykę zbudowano w Niepołomicach koło Krakowa. Miasto zasłyneło w Polsce również jako miejsce przecieku tajemnic państwowych do świata przestępczego tzw. "afery starachowickiej" oraz reportażu TVN o świadomym dopuszczaniu do sprzedaży przeterminowanych wędlin z zakładu Constar.

Kalendarium

1547 – Wzmianka w dokumencie O. Cystersów o istnieniu kopalni rudy żelaza zwanej Minerą Starzechowską
1571 – Stefan Batory zamawia kule armatnie w Kuźnicy Starachowickiej
1624 – Lokacja miasta Wierzbnik na mocy przywileju Zygmunta III Wazy
1788 – Uruchomienie czterech kopalni w pobliżu terenów dzisiejszych Starachowic
1809 – Zniszczenie zakładów w Starachowicach i Wąchocku przez wojska austriackie powracające spod Raszyna
1817 – Sporządzenie przez Stanisława Staszica projektu kombinatu zakładów przemysłowych, których głównym ośrodkiem miały być Starachowice
1870 – Wierzbnik traci prawa miejskie; sprzedaż Zakładów Starachowickich Antoniemu Fränklowi za łączną sumę 1.167.000 rubli
1899 – Uruchomienie nowoczesnego wielkiego pieca opalanego koksem
1903 - Największa powódź rzeki Kamiennej w dziejach miasta
1924 – Rozpoczęcie produkcji dział przeciwlotniczych przy współpracy z firmą Bofors
1926 – Powstanie klubu Star Starachowice
28 marca 1939 – Połączenie Wierzbnika, Starachowic i okolicznych wiosek w jedno miasto Starachowice-Wierzbnik
2 września 1939 – Ewakuacja personelu i wyposażenia Zakładów Starachowickich do Kowla
6 września 1939 – Bohaterska obrona miasta przez załogę baterii przeciwlotniczej na Wanacji
17 stycznia 1945 – Wyzwolenie Starachowic spod okupacji niemieckiej przez 3 Armię Pierwszego Frontu Ukraińskiego (Zmiana okupanta)
1947 – Przekształcenie Zakładów Starachowickich w Fabrykę Samochodów Ciężarowych
1949 – Powstanie Fabryki Samochodów Ciężarowych "Star"
1952 - Nazwa miasta Starachowice-Wierzbnik zostaje zmieniona na Starachowice; Starachowice uzyskują status miasta wydzielonego na prawach powiatu
1962 – Zamknięcie ostatniej podziemnej kopalni rudy żelaza "Majówka"
1968 – Ostateczne wygaszenie wielkiego pieca
1994 - Powstanie klubu Juventa Starachowice
1999 – Sprzedaż Fabryki Samochodów Ciężarowych niemieckiemu koncernowi MAN AG

Źródło:Wikipedia (14 październik 2008)

Starachowice

Ostatnie komentarze w serwisie