Rocznicowe uroczystości

Uroczyste obchody 71. rocznicy rozbicia więzienia niemieckiego w Starachowicach przez żołnierzy Armii Krajowej pod dowództwem ppor. Antoniego Hedy „Szarego” odbyły się w minioną niedzielę 10 sierpnia b.r. Organizatorami byli Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej Koło w Starachowicach oraz Prezydent Miasta Starachowice Sylwester Kwiecień.

Niedzielne uroczystości rozpoczęto w kościele pw. Świętej Trójcy mszą świętą koncelebrowaną przez księdza Tadeusza Czyża, proboszcza seniora.

Następnie uczestnicy obchodów przenieśli się pod pomnik upamiętniający spektakularną akcję żołnierzy Armii Krajowej. Uroczystości przy pomniku poprowadził Tomasz Łebek z Harcerskiej Grupy Ratowniczej, który przedstawił rys historyczny wydarzeń z 6 sierpnia 1943 roku.

Prezydent Miasta Sylwester Kwiecień zabierając głos w okolicznościowym przemówieniu wspominał postać generała Antoniego Hedy „Szarego” honorowego obywatela Starachowic.

- Jako dowódca - komendant podobwodu Iłżeckiego AK, był „Szary” bardzo wyczulony na los swoich żołnierzy i nie opuszczał ich w potrzebie. To właśnie sprawiło, że w dniu 6 sierpnia 1943 r., po brawurowej akcji przeprowadzonej bez strat w ludziach, rozbił znajdujące się nieopodal tego miejsca więzienie niemieckie. - wspominał Prezydent Miasta - Uwolnił z niego ok. 80 aresztowanych, w większości mieszkańców naszego miasta. Nie trudno sobie wyobrazić jaki byłby ich los gdyby nie ta akcja. Co warte podkreślenia, większość z nich została jego żołnierzami. Można więc powiedzieć, że to właśnie tu, w Starachowicach zrodził się oddział „Szarego”, który okrył się chwałą podczas licznych walk na terenie ziemi świętokrzyskiej. Oddział „Szarego” dwukrotnie atakował Zakłady Starachowickie noszące wówczas imię Hermana Goeringa, w celu zdobycia broni i pieniędzy niezbędnych do walki z Niemcami. Wielu z jego żołnierzy uczestniczyło w akcjach dywersyjnych na terenie naszego miasta, broniąc jego mieszkańców i przed uciskiem okupantów. O Starachowicach nie zapomniał „Szary” również po wojnie. Odwiedzał je biorąc udział w uroczystościach patriotycznych. Zasługi komendanta i jego żołnierzy upamiętniają tablice rozsiane na terenie Starachowic, jak choćby ta przy której stoimy.

Prezydent Kwiecień przypomniał, że w roku 1992, Rada Miejska w uznaniu tych zasług nadała Antoniemu Hedzie „Szaremu” tytuł honorowego obywatela miasta. Gdy odszedł na wieczną wartę wielu starachowiczan wzięło udział w uroczystościach pogrzebowych. Pojawiły się liczne inicjatywy upamiętnienia generała. W roku 2008 Rada Miejska podjęła decyzję o nadaniu imienia Antoniego Hedy „Szarego” położonemu w centrum miasta rondu i było to pierwsze tego typu upamiętnienie w Polsce. W panteonie przy kościele p.w. Wszystkich Świętych odsłonięta została tablica Jemu poświęcona. Jednak najpiękniejszym - bo „żywym” - pomnikiem jakiego doczekał się generał w naszym mieście, jest Gimnazjum nr 1, które przyjęło Jego imię. W szkole tej powstała izba pamięci poświęcona „Szaremu” a społeczność szkolna czynnie włącza się w upamiętnianie swego patrona.

W intencji walecznych żołnierzy oraz ich dowódcy odmówiono modlitwę, którą poprowadził ksiądz kanonik Marek Janas, proboszcz parafii pw. Wszystkich Świętych.

Na zakończenie uczestnicy uroczystości złożyli pod pomnikiem wiązanki kwiatów i zapalili znicze.

Serdecznie podziękowania składamy wszystkim tym, którzy przyczynili się do organizacji niedzielnych uroczystości.

Info: UM Starachowice