Szlaki turystyczne województwa świętokrzyskiego cz. IV

1957.th

Podajemy spis szlaków tematycznych ciągnących się na terenie naszego województwa pokazujących najciekawsze miejsca związane z architekturą obronną, znakami techniki doliny Kamiennej, miejscami sakralnymi, architekturą drewnianą, piśmiennictwem i literaturą, a także przyrodą, z którą można obcować m.in. w rezerwatach.

Kolejny szlak, który warto zwiedzić w naszym województwie to: szlak budowli obronnych wiodący trasą: Sandomierz - Lipnik - Klimontów - Ujazd - Iwaniska - Staszów - Szydłów - Chmielnik - Jędrzejów - Sobków - Chęciny - Kielce - Bodzentyn, ok. 200 km.

To szlak dla osób mających wyobraźnię, choć na trasie w większości świetnie zachowane ruiny, to jeśli się dobrze wsłuchać można usłyszeć szczęk oręża na dziedzińcu zamku w Ujeździe, zobaczyć Białą Damę w Chęcinach, czy poczuć zapach potraw dostępnych dla szlacheckiego podniebienia w Sobkowie.

- Sandomierz - z dawnych obwarowań miejskich wzniesionych z fundacji Kazimierza Wielkiego przetrwały fragmenty murów miejskich wraz z Bramą Opatowską, z urządzonego tu tarsu roztacza się widok na malowniczą okolicę. Z tej samej fundacji pochodzi zamek, rozbudowany w okresie renesansu. Obecnie mieści się tu Muzeum Okręgowe, w którym znajdują się bogate zbiory archeologiczne, etnograficzne, rzemiosła artystycznego, malarstwa. Na uwagę zasługuje pomieszczenie zwane "kuchnią królewską", tutaj kiedyś pieczono zwierzynę.

Zamek znajdował się na głównym, królewskim szlaku komunikacyjnym
- Ujazd - ruiny zamku z połowy XVII wieku. Budynek miał w sobie coś z symbolu: cztery wieże miały wyobrażać kwartały, pokoi było tyle ile tygodni w roku, sal ile miesięcy, a okien ile dni w roku. Stanowi przykład typowego pałacu fortecy. Nazwę swą zawdzięcza okazałym, umieszczonym na bramie wjazdowej kamiennym płaskorzeźbom - symbol wiary katolickiej (Krzyż) i rodzinny herb (Topór). Ograbiony przez Szwedów i spustoszony przez Konfederatów Barskich został opuszczony w 1770 roku. Obecnie zabezpieczony jest w formie trwałej ruiny. Mimo zniszczeń jest to wybitne dzieło budownictwa europejskiego. Zamek Krzyżtopór to model wczesnobarokowej twierdzy, bardziej reprezentacyjnej, niż obronnej

- Szydłów - pozostałości zamku i murów obronnych wzniesionych przez Kazimierza Wielkiego. To jedyne, nie tylko w województwie, ale także w środkowej Polsce miejsce z tak znakomicie zachowanymi murami miejskimi i średniowiecznym układem urbanistycznym. Mury obronne zachowały się na długości 680 m wraz z bramami. Do założenia miasta wybrano usytułowany nad głębokimi jarami i wąwozami cypel, który odcięto od wzgórza głęboką, suchą fosą. Pozostałości układu architektonicznego do dzisiaj robią wrażenie. W osadzie na uwagę zasługują gotycki kościół i renesansowa synagoga.

Mury obronne

- Sobków - fortalicja z 1563 roku. Położona nad rzeką Nidą, obszar o powierzchni ponad 1 ha. Na narożach wzniesiono pięcioboczne baszty o dwóch kondygnacjach, z których do dziś zachowały się trzy. Ich dolne partie posiadają otwory strzelnicze, zaś górne, zachowane XVI - wieczne obramienia okien. Fortalicja jest dziś unikatowym przykładem zabezpieczenia XVI - wiecznej posiadłości szlacheckiej. Obecnie mieszczą się tu między innymi pokoje noclegowe i restauracja.
- Chęciny - ruiny zamku wzniesionego około 1300 roku. To jedyna w tych okolicach budowla typu górskiego. Jej mury obronne w swym zarysie dopasowane są do kształtu Góry Zamkowej na której są posadowione. Część górną - ograniczoną dwoma okrągłymi wieżami wzniesiono w ok 1300 roku., a dolną z czworoboczną basztą w XV w. Odbywały się tu liczne zajazdy i spotkania szlacheckie, zamek odwiedzały (nie zawsze zgodnie ze swoją wolą) królowe. Po utracie niepodległości w 1795 roku zamek opustoszał i popadł w ruinę. Ruiny są widoczne z daleka, leżą w pobliżu trasy E77 Kraków - Warszawa. Wieczorową porą, w letnim sezonie turystycznym, po murach ruin spaceruje „Biała Dama”.

- Bodzentyn - ruiny zamku biskupów krakowskich. Zamek wzniesiony został w 1365 roku, jego fundatorem był biskup Florian z Mokrska, po wzniesieniu zamku otoczył także miasto murami obronnymi. Budowla ma lata świetności już za sobą, dziś jest trwałą ruiną.

Szlak Architektury Obronnej (zobacz więcej).
Śladami zabytków techniki Doliny Kamiennej (zobacz więcej).
Miejsca Mocy (zobacz więcej).

Fot. Archiwum
Źródło: Wrota Świętokrzyskie

Dodane: 13.08.10 | Odsłony: 10317

Komentarze użytkowników

Skomentuj!


Ostatnie komentarze w serwisie